Een driejarig jongetje dat in de kleutergroep al kan lezen, alle namen van het dierenrijk kent en/of puzzels legt van meer dan 150 stuks. Is dit kind erg intelligent of hoogbegaafd? Als ouder wil je maar één ding: dat je kindje gelukkig is. Hoogbegaafde kinderen zijn dat niet altijd, ze kunnen net zoals andere kinderen soms verdrietig of boos, vrolijk, lief en ondeugend zijn. Toch zijn ze ook een beetje anders dan andere kinderen en is speciale zorg en aandacht erg belangrijk om gelukkig groot te worden. In dit artikel leggen we meer uit over hoogbegaafdheid en benoemen wij de kenmerken van hoogbegaafde kinderen.

Wat is hoogbegaafdheid?

Hoogbegaafdheid is de aanleg om tot uitzonderlijke prestaties te komen. Ongeveer 2% van de mensen is hoogbegaafd en wordt zo geboren. Vaak wordt hoogbegaafdheid verward met een hoog IQ, echter is een hoge intelligentie iets anders. Naast een hoge intelligentie, zoals gemeten door het IQ, zijn ook creativiteit en doorzettingsvermogen (motivatie) nodig om ergens in uit te kunnen blinken. Het grote verschil is dat een hoogbegaafd kind een iets andere ontwikkeling doormaakt dan zijn leeftijdsgenoten. De groep hoogbegaafde kinderen vraagt zowel in het dagelijkse leven zoals op school om een andere begeleiding en opvoeding. Belangrijk is ruimte en begrip, daarnaast is het essentieel om als ouder kennis te vergaren over de ontwikkeling van hoogbegaafde kinderen.

Bij welk IQ is een kindje hoogbegaafd?

Een gemiddeld intelligentieniveau ligt tussen de 90 en 110. Bij een IQ tot 120 spreekt men van een bovengemiddeld intelligentieniveau en bij een IQ tot 130, spreekt men van een begaafd intelligentieniveau. Een hoogbegaafd kind heeft een IQ dat hoger is dan 130. Desalniettemin is hoogbegaafdheid meer dan intelligentie, want dat is slechts de score uit een intelligentieonderzoek. Persoonslijkheidsfactoren zoals doorzettingsvermogen en creativiteit spelen ook een belangrijke rol.

Wat zijn de kenmerken van een hoogbegaafd kind?

Een hoogbegaafd kind is in meerdere opzichten ‘anders’ dan andere kinderen. Een hoogbegaafd kind heeft andere dingen nodig in zijn ontwikkeling om zichzelf optimaal te kunnen ontwikkelen. Daarom is het ook heel belangrijk om vroegtijdig hoogbegaafdheid te signaleren voor de juiste begeleiding in zijn of haar leven.

Hoogbegaafdheid is een combinatie van drie eigenschappen:

1. Een IQ van 130 of hoger
2. Een creatief brein
3. Veel doorzettingsvermogen

Welke kenmerken komen veel voor bij hoogbegaafde kinderen? Het vaststellen van hoogbegaafdheid bij kinderen is lastig. Elk kind is anders, de volgende kenmerken blijken veel voor te komen bij hoogbegaafde kinderen:

• hoge intelligentie (IQ hoger dan 130)
• vroege ontwikkeling
• heeft altijd vragen
• heeft flitsende, gekke en vreemde ideeën
• discussieert in detail, is kritisch, bewerkt stellingen
• weet het vaak al
• geniet van leren
• is een zeer nieuwsgierig onderzoeker
• uitblinken op meerdere gebieden
• is zeer mentaal en fysiek betrokken, soms afwezig, wegdromend
• heeft vaak een ongewone, complexe woordenschat
• gemakkelijk kunnen leren
• goed leggen van (causale) verbanden
• makkelijk kunnen analyseren van problemen
• maken van grote denksprongen
• voorkeur voor abstractie
• hoge mate van zelfstandigheid
• brede of juist specifieke interesse/hoge motivatie/veel energie
• creatief/origineel
• kan iets goed na 1 tot 2 keer oefenen
• perfectionistisch
• creëert nieuwe ontwerpen
• gaat liever met oudere kinderen om
• apart gevoel voor humor
• hoge mate van concentratie
• is hoogst zelfkritisch
• uitvinden
• ontwikkelt en bewerkt ideeën

Een kind hoeft niet al deze kenmerken te hebben om hoogbegaafd te worden genoemd. En andersom geldt ook als een kind één of meer van deze kenmerken heeft, behoeft het niet hoogbegaafd te zijn. Belangrijk is het kind te respecteren en accepteren zoals het is. Je kunt veel sociaal-emotionele schade aan kinderen beperken als je ze geeft wat ze nodig hebben. Ze hebben een enorme leerhonger, als je daarin kunt voorzien, help je ze al zo veel.

Volg ons ook op facebook voor leuke feitjes, ideetjes, handige apps, boeken, tips & tricks.